Mensen grappen weleens dat ze net als dieren graag een winterslaap zouden willen houden. Lekker ontsnappen aan het koude weer en de hele winter warm en knus in bed wegkruipen. Het idee van slapen in de winter spreekt ook mij hoogstpersoonlijk erg aan. Wakker worden gefloten door de vogels en zodra je je ogen opendoet is het lente! Is de winterslaap voor mensen nog steeds een geweldige droom of kan dit werkelijk? Ik vroeg Slaaploods – een specialist op het gebied van slapen – om advies en geef in dit artikel het antwoord!
De winter overleven in het dierenrijk
In het dierenrijk is het houden van een winterslaap een hele normale zaak. Dieren, zoals egels, vleermuizen en drachtige ijsberen slapen voor een langere periode in de winter. Per diersoort verschilt de tijdsduur van de slaap. Sommige dieren houden enkele dagen een winterslaap, andere dieren enkele weken.
De reden dat deze dieren een winterslaap houden is dat zij door de toestand waarin zij tijdens de slaap verkeren, de winter kunnen overleven. In de winter is er minder voedsel te vinden en daardoor is het voor dieren lastig om deze koude periode zonder voedsel en met veel energieverbruik te overleven. Door in de herfstperiode voedsel te verzamelen en op te slaan en daarnaast energie te besparen door te slapen, kan de winter goed worden doorgekomen.
De winterslaap uitgelegd
Dieren die een winterslaap houden verkeren in de winter in een toestand tussen slapen en wakker in. De hersenen vertonen vaak tijdens de slaap geen enkele activiteit. Tijdens deze toestand vertragen daarnaast zowel de hartslag als de ademhaling. Ook gaat de lichaamstemperatuur van dieren in slaap drastisch naar beneden en wordt er gebruik gemaakt van de vetreserves die in de herfst zijn opgeslagen. Door deze toestand wordt er energie bewaard, welke gebruikt kan worden om na de winterperiode opnieuw voedsel te verzamelen.
Winterrust
In het rijtje bij dieren die slapen in de winter noemde ik niet de beer. Er wordt wel vaak gedacht dat beren, dassen en wasberen een slaap in de winter houden. Echter is dit verkeerd gedacht. Deze dieren houden namelijk een winterrust en geen winterslaap. Het verschil hiertussen is dat bij een winterrust de lichaamstemperatuur niet daalt.
De winterslaap voor mensen
Ondanks dat mens en dier soms overeenkomsten vertonen, zijn er ook wel degelijk verschillen. Waar het in het dierenrijk normaal is om een winterslaap te houden, wordt slapen in de winter voor mensen als abnormaal gezien. Dit komt omdat mensen geen problemen hebben om in de winter voedsel te vinden. Denk bijvoorbeeld eens aan je kerstpakket vol lekkernijen, het eten wordt je gewoon aangeboden. Een winterslaap is voor mensen niet van belang en komt daardoor niet voor in het mensenrijk.